Je bent begonnen met basgitaarles, maar nu moet je nog een toffe basgitaar kopen! De keuze is enorm: Er zijn dure en goedkope basgitaren, bassen met 4 tot wel 7 (of nog meer !) snaren, bassen zonder batterij (passief) en met batterij (actief), met of zonder frets en in alle kleuren van de regenboog. Maar wat voor basgitaar is nu geschikt voor jou?
Lees ook mijn nieuwe artikel over P en J bassen in 4 prijsklassen.
Persoonlijk
Het is in de eerste plaats belangrijk dat je voor een instrument kiest dat jou aanspreekt. Qua geluid, gevoel en uiterlijk. Ook met een goedkope, viersnarige, passieve, zwarte basgitaar kun je heel goed muziek maken! Het is daarom aan te raden om eerst eens wat verschillende bassen uit te proberen in de winkel. Of om te kijken wat voor bas jouw favoriete bassist gebruikt. Ook als je nog nooit basgitaar gespeeld hebt kan het best zijn dat je de ene bas al fijner vind klinken of voelen dan de ander.
P en J
Je hoort bassisten vaak praten over P en J bassen, afgeleid van de Fender Precision en Jazz type basgitaren. Ook bij andere merken worden deze aanduidingen vaak gebruikt. Het belangrijkste verschil is dat de P bas 1 element heeft en de J bas twee. De J biedt daardoor meer klankvariaties, maar het typische P element heeft ook weer een heel eigen karakter. Ook is de hals van de P bas vaak breder en dikker. Maar met zowel een P als een J bas kun je in de meeste situaties heel goed uit de voeten. Als je een voorkeur hebt voor slappen, dan is de J vaak wel een betere keuze.
Variaties op de basgitaar
Short scale bassen zijn basgitaren die een maatje kleiner zijn dan een ‘normale’ bas (die we long scale noemen). Voor jongere kinderen zijn dit hele fijne instrumenten. Maar sommige volwassenen geven hier ook de voorkeur aan. Paul McCartney bijvoorbeeld! De Squier Bronco is een ideale basgitaar voor kinderen van basisschoolleeftijd die met lessen beginnen.
Actief/Passief. Een actieve basgitaar is een instrument met een klein voor-versterkertje (preamp) en een batterij er ingebouwd. Dit zorgt ervoor dat je op de bas zelf met extra knoppen de toonregeling kan afstellen. Meestal is dat bass en treble, net zoals op een radio. Ook zorgt dit er voor dat je met langere kabels minder signaalverlies hebt. Het nadeel is wel dat de batterij op onhandige momenten leeg kan raken, en dan doet de bas het vaak niet meer! Een passieve bas is een ‘gewone’ bas zonder voor-versterker en batterij. Vaak is er ook wel een verschil in klankkleur: De actieve bas klinkt wat ‘moderner’ met veel helderheid en diepe bassen, de passieve klinkt ‘ouderwetser’ met meer warmte.
4 of meer snaren? Sinds het einde van de jaren 80 zie je steeds vaker basgitaren met meer dan 4 snaren. Het meest gebruikelijk is een 5-snarige bas met een extra lage B-snaar. Maar je hebt ook 5-snarige bassen met een hoge C-snaar erbij, en 6-snarige basgitaren met een B-én een C-snaar. En er bestaan zelfs bassen met héél veel snaren:
Of je dat nog een basgitaar moet noemen, daar zijn de meningen over verdeeld. Of die extra snaren wat zijn voor jou, daar moet je zelf achter komen. Ze bieden je extra muzikale mogelijkheden maar maken het spelen ook wat ingewikkelder. Met een 4-snarige bas kun je in ieder geval in bijna elke band functioneren.
Wel of geen frets? De standaard basgitaar heeft net als een gitaar frets waar je met je linkerhand de snaren tegenaandrukt. Maar toen bassist Jaco Pastorius in de jaren 70 besloot de frets uit zijn bas te halen werd de fretloze bas opeens ook heel populair. De bas gaat hierdoor wat meer op een contrabas of cello lijken. Je krijgt een veel zangerigere (lyrischer) klank, maar je speelt wel heel snel valse noten als je je vingers niet op precies de goede plek zet! Als je begint is het meestal beter om op een bas met frets te leren spelen, de overstap naar fretloos is makkelijker te maken als je de plekken waar de frets zitten al op de tast kent.
Gewicht en balans
Een factor waar mensen bij de aanschaf van een bas nog wel eens vergeten op te letten is het gewicht van de basgitaar. Als je op een gegeven moment veel gaat repeteren en optreden sta je toch lang met zo’n blok hout om je nek. En dan draag je op weg naar de repetitieruimte de hoes ook nog eens op je rug. Voor sommige mensen maakt dat niet uit, anderen krijgen op een gegeven moment last van hun schouders of rug. Ik raad daarom aan om geen hele zware basgitaar te kopen. Wat is zwaar? Til in de winkel gewoon eens een aantal bassen op om te voelen wat de verschillen zijn, dan merk je het vanzelf.
Bovendien moet je ook letten op de balans van het instrument. Als de body bijvoorbeeld heel licht is, en de hals erg zwaar, dan wil de bas snel gaan kantelen. Dit moet je dan weer compenseren met je linkerhand en dat is vaak niet gunstig voor je techniek en houding.
Prijs
Waar komen die enorme prijsverschillen vandaan? Soms zie je twee bassen die er precies het zelfde uit zien, maar de ene kost € 200,- en de andere € 20.000! Hoe kan dat? De goedkope bas is dan vaak een standaard model gemaakt in een Aziatische fabriek. De dure bas kan bijvoorbeeld heel oud (zeldzaam) zijn, handgebouwd zijn door een beroemde gitaarbouwer (luthier), dure electronica hebben, van een zeldzame houtsoort gemaakt zijn, of een hele precieze afwerking hebben. Of misschien is de bas wel van een beroemde bassist geweest.
Maar hoor je dat ook in het geluid? Niet altijd! Meestal is er wel een duidelijk verschil, maar hoeft de duurdere bas niet per se het mooiste te klinken voor jouw smaak. Wel is het zo dat als je van de laagste prijsklasse naar een iets hoger segment gaat (vanaf ongeveer € 500,-) de kwaliteit er duidelijk op vooruit gaat. Niet alleen qua geluid, maar ook qua “speelgevoel”. Alles voelt dan net wat soepeler aan.
Zie ook dit artikel over P en J bassen in 4 prijsklassen.
Mijn persoonlijke keuze
Ik speel zelf voornamelijk op bassen die gebouwd zijn door Sander de Gier: www.degierguitars.com. Deze bassen zijn super goed afgewerkt, klinken te gek, en bovendien kun je zelf helemaal bepalen welke onderdelen er gebruikt worden. Sander kan je daar ook heel goed over adviseren. Ze zitten in een hoog prijssegment, maar uiteindelijk krijg je met deze bassen in mijn ervaring het meeste waar voor je geld. En ik heb inmiddels al een flink aantal bassen van verschillende merken in mijn bezit gehad!
Interessant artikel! Dank je wel!